Xi măng được sử dụng rộng rãi trong ngành xây dựng để tạo ra các công trình bê tông như sàn, tường, mặt đường, và khối bê tông. Mặc dù hàng nghìn công nhân tiếp xúc với xi măng hàng ngày mà không gặp phải vấn đề gì, nhưng việc sử dụng hoặc giám sát việc sử dụng xi măng cần cảnh giác với các nguy cơ về sức khỏe và tuân thủ các quy trình làm việc an toàn để giảm thiểu phơi nhiễm.
Bài viết này chú trọng vào việc nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nhận biết và hiểu rõ các nguy cơ đối với sức khỏe liên quan đến việc sử dụng xi măng.
Ảnh hưởng sức khỏe
Xi măng có thể gây bệnh do tiếp xúc với da, tiếp xúc với mắt hoặc hít phải. Nguy cơ chấn thương phụ thuộc vào thời gian, mức độ tiếp xúc và độ nhạy cảm của từng cá nhân.
Các vật liệu nguy hiểm trong bê tông và vữa ướt bao gồm:
- Các hợp chất kiềm như vôi (canxi oxit) ăn mòn mô người
- Một lượng nhỏ tinh thể silica gây mài mòn da và có thể làm hỏng phổi
- Lượng crom có thể gây ra phản ứng dị ứng.
Tiếp xúc với da
Mối nguy hiểm của xi măng ướt là do đặc tính ăn da, mài mòn và làm khô của nó.
Bê tông ướt tiếp xúc với da trong thời gian ngắn rồi rửa sạch sẽ ít gây kích ứng. Nhưng sự tiếp xúc liên tục giữa da và bê tông ướt cho phép các hợp chất kiềm xâm nhập và đốt cháy da.
Khi xi măng ướt rơi vào trong ủng hoặc găng tay do thấm qua quần áo bảo hộ thì kết quả có thể là bỏng độ một, độ hai hoặc độ ba hoặc loét da. Những vết thương này có thể mất vài tháng để lành và có thể phải nhập viện và ghép da.
Bụi xi măng bay ra trong quá trình đổ bao hoặc cắt bê tông cũng gây kích ứng da. Độ ẩm từ mồ hôi, quần áo ướt phản ứng với bụi xi măng tạo thành dung dịch ăn da.
Những người quỳ trên bê tông tươi để làm việc thường sẽ bị bỏng nặng ở đầu gối. Nước ăn mòn từ bê tông thấm vào quần của công nhân và bám vào da trong thời gian dài.
Phản ứng dị ứng xi măng
Một số công nhân bị dị ứng với crom trong xi măng. Một tỷ lệ nhỏ nhưng đáng kể trong số tất cả công nhân khi tiếp xúc sẽ bị dị ứng với crom, với các triệu chứng từ phát ban nhẹ đến loét da nghiêm trọng.
Tiếp xúc với mắt
Tiếp xúc với bụi trong không khí có thể gây kích ứng mắt ngay lập tức hoặc chậm trễ. Tùy thuộc vào mức độ phơi nhiễm, các hiệu ứng có thể từ đỏ đến bỏng hóa chất và mù lòa.
Hít phải xi măng
Hít phải lượng bụi cao có thể xảy ra khi công nhân đổ bao xi măng. Trong thời gian ngắn, việc tiếp xúc như vậy sẽ gây kích ứng mũi và cổ họng, gây nghẹt thở và khó thở. Chà nhám, mài hoặc cắt bê tông cũng có thể thải ra một lượng lớn bụi có chứa hàm lượng silic tinh thể cao. Việc tiếp xúc kéo dài hoặc lặp đi lặp lại có thể dẫn đến bệnh phổi gây tàn tật và thường gây tử vong được gọi là bệnh bụi phổi silic. Một số tình trạng nghiêm trọng hơn có thể dẫn đến ung thư phổi.
Một số khuyến nghị
Bảo vệ cá nhân
Để bảo vệ da khỏi xi măng và hỗn hợp xi măng, công nhân nên đeo:
- Găng tay chống kiềm
- Quần áo bảo hộ dài tay ( nên kéo tay áo xuống găng tay và nhét quần vào trong ủng và dán băng keo ở phía trên để tránh vữa và bê tông lọt vào)
- Ủng chống nước đủ cao để ngăn bê tông chảy vào khi công nhân phải đứng trên bê tông tươi
- Thiết bị bảo vệ hô hấp phù hợp như mặt nạ phòng độc, khẩu trang chống bụi mịn để ngăn ngừa hít phải bụi xi măng
- Phương tiện bảo vệ mắt thích hợp khi trộn, rót hoặc các hoạt động khác có thể gây nguy hiểm cho mắt (kính bảo hộ vừa khít không có lỗ thông hơi hoặc có lỗ thông hơi gián tiếp. Không đeo kính áp tròng khi xử lý xi măng).
Thực hành công việc
- Trộn hồ khô ở nơi thông thoáng.
- Đảm bảo làm việc ngược chiều gió từ các nguồn bụi.
- Khi quỳ trên bê tông tươi, hãy sử dụng tấm ván khô hoặc miếng đệm đầu gối không thấm nước để bảo vệ đầu gối khỏi nước có thể thấm qua vải.
- Không mang trang sức như nhẫn và đồng hồ vì xi măng ướt có thể đọng lại bên dưới chúng.
Vệ sinh
- Quần áo bị dính xi măng ướt cần nhanh chóng được cởi bỏ. Da tiếp xúc với xi măng ướt cần được rửa ngay bằng nhiều nước sạch mát.
- Không rửa tay bằng nước từ xô dùng để vệ sinh dụng cụ.
- Cung cấp đầy đủ phương tiện vệ sinh tại chỗ để công nhân rửa tay và mặt khi kết thúc công việc và trước khi ăn, uống, hút thuốc hoặc sử dụng nhà vệ sinh. Các thiết bị để làm sạch ủng và thay quần áo cũng phải có sẵn.
Sơ cứu dị ứng xi măng
Da bị dị ứng xi măng nên được rửa bằng nước lạnh càng sớm càng tốt. Các vết loét hoặc vết cắt hở phải được rửa kỹ và băng lại. Nên đi khám bác sĩ nếu cảm giác đâu và khó chịu. Mắt bị nhiễm bẩn phải được rửa bằng nước sạch ít nhất 15 phút trước khi đưa người bị ảnh hưởng đến bệnh viện.
Việc nhận biết và hiểu rõ về nguy cơ sức khỏe liên quan đến sử dụng xi măng là vô cùng quan trọng trong ngành xây dựng. Tuân thủ các khuyến nghị an toàn khi tiếp xúc với vật liệu này sẽ giúp giảm thiểu rủi ro và bảo vệ sức khỏe cho người lao động.
