Than hoạt tính là một thành phần quan trọng không thể thiếu trong các thiết bị lọc hiện nay như máy hút mùi, máy lọc nước, khẩu trang mặt nạ phòng độc,… Cùng tham khảo bài viết sau để hiểu than hoạt tính là gì và công dụng của nó như thế nào nhé!
Than hoạt tính là gì?
Than hoạt tính (Tiếng Anh là Activated Carbon) là than được xử lý ở nhiệt độ cao để làm thay đổi cấu trúc bên trong. Khiến chúng có độ xốp cao, rất nhiều vết nứt, lỗ rỗng nhỏ đến kích thước phân tử.
Cách thức hoạt động của than hoạt tính
Nhờ cấu trúc đặc biệt như trên nên diện tích bề mặt của carbon hoạt tính rất lớn. Từ đó dễ dàng hấp thụ vật lý các tạp chất, bụi bẩn và các chất gây ô nhiễm như Clo, Benzen trong nước và khí SO2, CO2, H2S trong không khí. Diện tích bề mặt than càng lớn thì lực hút càng mạnh.
Các loại than hoạt tính
Tạm thời, than hoạt tính có thể chia làm 5 loại chính. Dựa trên hình dạng:
Dạng Bột
Than hoạt tính được nghiền thành bột mịn với kích thước từ 0.2mm đến 0.5mm. Loại này có giá thành rẻ do dễ sản xuất, bề mặt tiếp xúc rất lớn nên thường được sử dụng trong mỹ phẩm, kem đánh răng,… và xử lý hóa chất.
Carbon hoạt tính dạng hạt
Các hạt than hoạt tính có hình dạng ngẫu nhiên với kích thước từ 0.2 đến 5 mm. Chúng cứng và bền hơn dạng bột, kích thước lớn khó bị rửa trôi nên thường được ứng dụng cho việc xử lý nước thải công nghiệp, nước dùng sinh hoạt.
Dạng viên nén
Carbon hoạt tính được nén và tạo thành hình trụ có đường kính từ 0.8 đến 5mm. Nhờ nén với cấu trúc hình trụ nên cứng cáp, bền bỉ hơn các dạng than khác, có kích thước vừa phải và có diện tích bề mặt tiếp xúc lớn, do đó được sử dụng để lọc khí độc cực tốt.
Dạng ống
Carbon hoạt tính dạng ống có đường kính từ 1cm đến 5cm để sử dụng trong công nghiệp và các hệ thống lọc lớn.
Dạng tấm
Than hoạt tính dạng tấm là sự kết hợp giữa khung định hình và miếng mút được tẩm bột than. Loại này thường được sử dụng làm tấm lọc trong khẩu trang chống độc
Ứng dụng của than hoạt tính
Lọc nước, xử lý khí thải, khử mùi
Nhờ cấu trúc vật lý đặc biệt kể trên. Chúng có tác dụng lọc tốt các tạp chất có trong nước, không khí như: thuốc trừ sâu, chất thải công nghiệp, các ion kim loại nặng. Ngày nay, chúng là thành phần không thể thiếu trong các sản phẩm lọc nước, hút khử mùi.
Trong y tế
Chúng được sử dụng rất nhiều để hỗ trợ điều trị các ca ngộ độ bia rượu, chất độc, uống thuốc quá liều.. còn có tác dụng làm giảm bớt tình trạng đầy hơi bằng cách hấp phụ và thải các chất làm đầy bụng, độc tố ra khỏi cơ thể.
Ngoài ra, than hoạt tính còn là nguyên liệu không thể thiếu trong các sản phẩm khẩu trang y tế, khẩu trang chống độc, mặt nạ phòng độc
Trong công nghiệp
Carbon hoạt tính là nguyên liệu không thể thiếu trong quá trình lọc, tinh chế các kim loại quý như vàng, bạc..
Ngoài ra, carbon hoạt tính còn được dùng để làm chất độn trong ngành công nghiệp sản xuất cao su, săm lốp, đệm ngủ.
Làm đẹp
Nhờ khả năng hấp phụ tốt và lành tính. Carbon hoạt tính được ứng dụng nhiều vào các sản phẩm làm đẹp của chị em phụ nữ như: sữa rửa mặt, mặt nạ trị mụn, thải độc da, kem đánh răng, xà phòng tắm…
5 cách phân biệt than hoạt tính và than thông thường
Dựa vào độ cứng của than
Than hoạt tính cứng hơn than thường. Do đó, nếu bạn có thể bẻ gãy một thanh than bằng một lực nhẹ thì đó là than thường.
Dùng khả năng lọc nước để phân biệt
Một trong những công dụng tiêu biểu của carbon hoạt tính cũng như điểm khác nhau giữa nó và than thường là khả năng lọc nước.
Hãy chuẩn bị một cốc nước bẩn. Cho từng mẫu than vào cốc nước, nếu có hiện tượng sủi bọt và màu nước dần dần trong lại thì đó là activated carbon. Ngược lại, nếu cốc nước không có hiện tượng gì thì là than thường.
Đốt
Acctivated Carbon đã được xử lý qua nhiệt độ rất cao. Vì thế khó bị đốt cháy trong điều kiện thường. Nhưng than thường thì rất dễ cháy. Để phân biệt carbon hoạt tính bạn chỉ cần đem đốt chúng ở điều kiện nhiệt độ bình thường. Nếu nó bắt lửa và dễ cháy thì đó là than thường, và ngược lại.
Thử điện
Than hoạt tính có khả năng dẫn điện. Để phân biệt, bạn dùng một vật thử điện như bút thử điện, bóng đèn chạm vào than. Nếu vật điện đó hoạt động thì rõ ràng là carbon hoạt tính. Nếu không có hiện tượng gì thì chính là than thường.
Đây là cách thử nhanh, đơn giản, dễ thực hiện nhất.
Quan sát các đặc điểm bên ngoài
Nếu là than dạng thỏi thì không thể nào phân biệt chúng bằng cách quan sát được. Nhưng ở dạng bột thì được đấy.
- Bột than hoạt tính mịn, đen óng ánh, khá mịn, hạt đều và khô
- Bột than thường màu đen xì, không sáng, bột thô, đôi lúc hơi ướt và các hạt không đều nhau.
Với 5 cách phân biệt kể trên, tin rằng không một người bán hàng nào có thể qua mắt bạn.